Υποστηρίζουν ότι δεν είναι δυνατόν λίγους μήνες πριν την εκλογική διαδικασία να συζητιούνται νέοι σχεδιασμοί και φοβούνται πως «εάν περάσουν αυτές οι αλλαγές δεν θα μπορέσουν να κάνουν έργο».
Δημοσιεύθηκε στις
Των Χρύσας Κυριακού και Βαγγέλη Στολάκη
Την έντονη αντίθεσή τους στις αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Εσωτερικών αναφορικά με τον εκλογικό νόμο εκφράζουν στην «Κ» δήμαρχοι του νομού Θεσσαλονίκης και αντιπροτείνουν στην κυβέρνηση την εκλογή πρωθυπουργού με… κοινό ψηφοδέλτιο!
Υποστηρίζουν ότι δεν είναι δυνατόν λίγους μήνες πριν την εκλογική διαδικασία να συζητιούνται νέοι σχεδιασμοί και φοβούνται πως «εάν περάσουν αυτές οι αλλαγές δεν θα μπορέσουν να κάνουν έργο».
Από την πλευρά της, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου σε μια προσπάθεια να «ρίξει» τους τόνους προτείνει τη δημιουργία… ομάδων εργασίας για «να μπορούν οι πολίτες» όπως ανέφερε ο κ. Μιχελάκης «να εκλέξουν τους δημάρχους και τους δημοτικούς συμβούλους που επιθυμούν, πέραν των κομματικών πλαισίων με απλή αναλογική».
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, ο νέος αυτός «εκλογικός νόμος» θα προβλέπει δυο ξεχωριστά ψηφοδέλτια: ένα με τους υποψηφίους δημάρχους και ένα δεύτερο με τους υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους.
Θα προβλέπεται επίσης ελάχιστο όριο εισόδου στα… δημοτικά έδρανα για υποψηφίους δημάρχους και δημοτικούς συμβούλους, κάτι αντίστοιχο του 3% της Βουλής, που θα ανέρχεται στο 5% και το οποίο οι υποψήφιοι θα πρέπει να συγκεντρώσουν από την πρώτη Κυριακή.
Επίσης, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, οι υποψήφιοι δήμαρχοι θα ανακοινώνουν πλήρεις συνδυασμούς που θα δημοσιεύονται στα ΜΜΕ και θα αναρτώνται σε εμφανή σημεία του δήμου προς πληροφόρηση των δημοτών.
Δήμαρχοι θα εκλέγονται όσοι συγκεντρώνουν το 42% των ψήφων, διαφορετικά οι εκλογές επαναλαμβάνονται τη δεύτερη Κυριακή μεταξύ των δύο πρώτων, ενώ οι δημοτικοί σύμβουλοι θα εκλέγονται από την πρώτη Κυριακή με απλή αναλογική.
«Δύσκολα θα εφαρμοστεί στις επόμενες εκλογές»
Από την πλευρά τους, οι δημοσκόποι υποστηρίζουν πως εάν αλλάξει ο τρόπος εκλογής των δημοτικών αρχόντων «δύσκολα κάτι τέτοιο θα μπορέσει να εφαρμοστεί στις εκλογές του ερχόμενου Μαΐου». «Το 42% είναι ένα καλό μέτρο για να νομιμοποιεί τον κάθε εκλεγμένο, εξοικονομεί πόρους γιατί σε πολλούς δήμους δεν θα χρειαστεί δεύτερος γύρος και τέλος ταλαιπωρεί λιγότερο τους πολίτες» υποστηρίζει ο πολιτικός αναλυτής της εταιρίας «Interview», Δημήτρης Βασιλειάδης.
Εκφράζει ωστόσο τις αμφιβολίες του για το κατά πόσο θα απαλλαγεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση από τον κομματισμό. «Οι δήμοι Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πειραιά κάτω από οποιοδήποτε εκλογικό σύστημα είναι και θα παραμείνουν δήμοι με καθαρά πολιτικά μηνύματα.
Αν τώρα σε έναν μικρότερο δήμο το σύστημα καταφέρει να κόψει τον ομφάλιο λώρο από τα κόμματα, δεν ξέρω πόσο σημασία θα έχει.
Βασικό επίσης μειονέκτημα του υπό συζήτηση συστήματος είναι ότι θα ανοίξει η όρεξη σε κάθε γραφικό να θέλει να κατέβει δήμαρχος αφού δεν διευκρινίζεται αν θα πρέπει να έχει ή να υποδείξει υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους».
Ο ίδιος αναρωτιέται «τι θα συμβεί με τους υποψηφίους δημάρχους που δεν θα κατορθώσουν να λάβουν 5%. Θα μπουν στο δημοτικό συμβούλιο ή όχι; Αν οι υποψήφιοί δημοτικοί σύμβουλοί τους φτάσουν σε αυτό το ποσοστό, τι θα συμβεί»; «Ίσως μάλιστα ο νόμος να φέρει εντελώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκει.
Δηλαδή να αποτρέψει άξιους και ικανούς να ασχοληθούν με τα κοινά μιας και δεν θα ανήκουν στους προβεβλημένους και να έχουμε υποψήφιους που είναι γνωστοί στην πόλη γιατί κάνουν πετυχημένα πάρτι, ανήκουν σε μια μεγάλη ποδοσφαιρική ομάδα, έχουν εκπομπή σε τηλεόραση ή ραδιόφωνο» καταλήγει ο κ. Βασιλειάδης.
Τις επιφυλάξεις του για τις προωθούμενες αλλαγές εκφράζει και ο δημοσκόπος Πασχάλης Τεμεκενίδης της εταιρίας Palmos Analysis.
Θεωρεί επίσης ότι ο νέος εκλογικός νόμος δεν θα φέρει μεγάλες αλλαγές στη σύνθεση των δημοτικών συμβουλίων των μεγάλων δήμων, όπως είναι της Θεσσαλονίκης αλλά σε αυτά των μικρότερων. «Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών δεν έχει μιλήσει καθόλου για την εκλογή των δημοτικών συμβούλων.
Σήμερα με τον Καλλικράτη εκλέγονται δημοτικοί σύμβουλοι υποψήφιοι με λιγότερες ψήφους σε σχέση με άλλους υποψηφίους γιατί προέρχονται από άλλη δημοτική κοινότητα.
Θα υπάρχει ενιαία αλφαβητική λίστα για όλους τους υποψηφίους όλων των κοινοτήτων;» διερωτάται.
Φέρνει μάλιστα ως παράδειγμα περίπτωση στο δήμο Θεσσαλονίκης όπου «στις προηγούμενες εκλογές υποψήφιος έμεινε εκτός δημοτικού συμβουλίου και άλλη εκλέχτηκε ενώ είχε το ένα τρίτο των ψήφων του πρώτου».
Συμπληρώνει ότι με την αλλαγή του εκλογικού νόμου προκύπτουν ουσιώδη πολιτικά ζητήματα. «Αν ο δήμαρχος που θα εκλεγεί δεν έχει την πλειοψηφία του συμβουλίου πως θα κάνει έργο;
Θα πρέπει η απλή αναλογική που σκέφτεται να εφαρμόσει το υπουργείο να συνοδευτεί και από πολλές θεσμικές αλλαγές.
Να δώσει για παράδειγμα αυξημένες αρμοδιότητες στο δήμαρχο για να μπορεί να ολοκληρώσει το έργο που θα υποσχεθεί προεκλογικά» λέει και καταλήγει: «η επόμενη ημέρα θα φέρει πολλά λειτουργικά προβλήματα».
Οι θετικοί
Θετικοί στο ενδεχόμενο να αλλάξει ο τρόπος εκλογής εμφανίζονται και άλλοι πολιτικοί αρχηγοί.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Κ» στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε πρόσφατα ο πρόεδρος των «Ανεξαρτήτων Ελλήνων» υποστηρίζει πως πρόκειται για ένα δημοκρατικό μέτρο. «Φοβάμαι ωστόσο, μήπως έχουμε δημάρχους που δεν θα έχουν πλειοψηφία και δεν θα μπορούν να διοικήσουν το δήμο τους, όπως συμβαίνει σήμερα με αυτούς που έχουν χάσει δημοτικούς τους συμβούλους.
Είμαστε ανοιχτοί σε τέτοιου είδους συζητήσεις» συμπλήρωσε ο Πάνος Καμμένος. Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης συμφωνεί με την πρόταση Μιχελάκη. «Θα υπάρχουν ευρύτερες συνεργασίες εάν δεν υπάρχουν κομματικά ψηφοδέλτια.
Ο δήμαρχος που δεν θα έχει πλειοψηφία θα αναγκαστεί να συνεργαστεί και με δημοτικούς συμβούλους άλλων παρατάξεων για να υπάρξει έργο.
Και οι συνεργασίες χρειάζονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση» καταλήγει ο κ. Μπουτάρης.
…οι αρνητικοί
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση από τη Θεσσαλονίκη, όπου βρέθηκε, ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, Φώτης Κουβέλης τόνισε ότι το κόμμα του είναι αντίθετο με το 42%, που προωθεί η κυβέρνηση και επιθυμεί αυτό που ισχύει σήμερα, δηλαδή η εκλογή δημάρχου με το 50 συν 1%.
Ομάδες εργασίας με την ΚΕΔΕ
Στο μεταξύ, ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Μιχελάκης, ανακοίνωσε τη σύσταση κοινών ομάδων εργασίας με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, με σκοπό τη συζήτηση των λεπτομερειών του νέου εκλογικού νόμου που προορίζεται να εφαρμοστεί στις δημοτικές εκλογές του Μαϊου 2014, ικανοποιώντας έτσι αιτήματα δημάρχων της χώρας που έκαναν λόγο για διαβούλευση πριν τις τελικές αποφάσεις.
Ο υπουργός Εσωτερικών τόνισε ότι η κυβέρνηση επιμένει σε ένα εκλογικό σύστημα που θα μπορεί να οδηγήσει στο ακηδεμόνευτο των ΟΤΑ. Όπως χαρακτηριστικά είπε στόχος είναι «να σπάσουμε τις κομματικές γραμμές στις τοπικές κοινωνίες».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Κ. Ασκούνης σημείωσε ότι η ΚΕΔΕ εντάσσει τη συζήτηση για τον εκλογικό νόμο σε μια γενικότερη ατζέντα, που αφορά την αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο δημόσιο βίο και ειδικότερα στην περίοδο κρίσης που διανύουμε.
Όπως χαρακτηριστικά είπε «επιδιώκουμε ένα νέο ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην κρίση», που μπορεί να υπηρετηθεί μέσα από ένα «νέο θεσμικό πλαίσιο για την υποστήριξη των ανέργων, της ανάπτυξης, αλλά και της ίδιας της δημοκρατίας».
Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ
Στη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ πάντως, θεωρούν πως μια ενδεχόμενη αλλαγή του τρόπου εκλογής των δημάρχων θα ενισχύσει τις υποψηφιότητες όσων «κατέβουν» με τη στήριξη των δυο παραπάνω κομμάτων και της Δημοκρατικής Αριστεράς και θα αποδυναμώσει τους υποψηφίους της Χρυσής Αυγής και του ΣΥΡΙΖΑ. «Είτε το θέλουμε, είτε όχι, ο χαρακτήρας που θα λάβουν οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα είναι… μνημόνιο ή αντιμνημόνιο.
Δεδομένου ότι ο κόσμος είναι δυσαρεστημένος από την πολιτική που ακολουθείται, αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μην «περάσουν» σημαντικοί δήμοι της χώρας σε Χρυσή Αυγή και ΣΥΡΙΖΑ που δύσκολα θα συνεργαστούν με την κεντρική εξουσία» σημειώνει στην «Κ» κυβερνητικός παράγοντας.
Ιδιαίτερα δε στο ΠΑΣΟΚ, που έχει χάσει την εκλογική του επιρροή και το σύνολο της βάσης του έχει… μετακομίσει στην Κουμουνδούρου, η αλλαγή του τρόπου ανάδειξης των δημοτικών αρχών και η στήριξη διακομματικών υποψηφιοτήτων φαντάζει ως «μάννα εξ ουρανού» σύμφωνα με τον κ. Βασιλειάδη.
Από την πλευρά της επίσημα η Χαριλάου Τρικούπη εκφράζει την άποψη πως «οι οποιεσδήποτε τροποποιήσεις θα πρέπει να συζητηθούν στο πλαίσιο αλλαγής του εκλογικού νό-μου συνολικά».
Οι ίδιες πηγές συμπληρώνουν ότι «ο Ευάγγελος Βενιζέλος γνωρίζει όσα έχουν δημοσιευτεί και δεν έχει ενημερωθεί σχετικώς από τον πρωθυπουργό ή τον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών. Πάντως δεν είμαστε αρνητικοί».
Μιλώντας στην «Κ» ο «πράσινος» αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Λεωνίδας Γρηγοράκος λέει ότι «υπάρχουν διάφορες συζητήσεις. Ωστόσο, το ΠΑΣΟΚ δεν έχει ενημερωθεί επίσημα.
Ούτε η κεντρική διοίκησή του, ούτε ο πρόεδρός του. Συζητήσεις γίνονται αλλά δεν υπάρχουν αποφάσεις. Το θέμα τίθεται και σε διάφορες συσκέψεις κατά καιρούς, όπως στην πρόσφατη με τους Περιφερειάρχες αλλά απόφαση δεν υπάρχει».
«Είμαι πολύ επιφυλακτικός καθώς θεωρώ ότι τέτοιου είδους σχεδιασμοί δεν θα έπρεπε να γίνονται παραμονές εκλογών», αναφέρει στην «Κ» ο δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αλλαγές μόλις λίγο καιρό πριν τις εκλογές δεν μπορούν να πείσουν τους ίδιους τους δημότες.
«Οι αλλαγές που προωθούνται θα δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα στις διοικήσεις των δήμων. Πως θα μπορέσει να διοικηθεί ένας δήμος όταν ο δήμαρχος δεν θα ξέρει τους δημοτικούς συμβούλους; Θα έπρεπε να προηγηθεί διαβούλευση με την ΚΕΔΕ», υποστηρίζει ο κ. Καϊτεζίδης και συμπληρώνει ότι με τις αλλαγές αυτές οι δήμοι αφήνονται στην τύχη τους.
Μαζί του συμφωνεί και ο δήμαρχος Θέρμης, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, ο οποίος δηλώνει κάθετα αντίθετος με τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο τονίζοντας ότι οποιαδήποτε αλλαγή πρέπει να συζητείται πολύ καιρό πριν τη διεξαγωγή των εκλογών. «Δεν είναι λογικό να το συζητάνε τώρα γιατί έτσι τους βολεύει» συμπληρώνει ο κ. Παπαδόπουλος.
Τις επιφυλάξεις του εκφράζει ο δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου και επιμένει πως η συζήτηση πρέπει να γίνει με… προϋποθέσεις. «Τώρα που βρισκόμαστε επτά μήνες πριν την επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου κάποιοι «πετούν την μπάλα στα κεραμίδια». Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει υποστεί άγριες περικοπές που ξεπερνούν το 65%» λέει.
Συμπληρώνει πως «πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη πρόταση από πλευράς υπουργείου Εσωτερικών για να ανοίξει η συζήτηση. Σε ότι αφορά το νέο εκλογικό σύστημα θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή για να εξασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του δημοτικού συμβουλίου». «Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες που υπάρχουν σε συγκεκριμένους δήμους της χώρας» καταλήγει και ζητά οι όποιες αλλαγές να ισχύσουν από τις επόμενες εκλογές.
Προτείνει μάλιστα «και στις εθνικές εκλογές να ισχύσει το κοινό ψηφοδέλτιο.
Να εκλέγεται ο πρωθυπουργός από κοινό ψηφοδέλτιο υποψηφίων πρωθυπουργών και οι βουλευτές κάθε περιφέρειας με κοινό ψηφοδέλτιο και αλφαβητική σειρά. Για να εκλέγονται οι καλύτεροι πρωθυπουργοί και οι αξιότεροι βουλευτές».
